อำเภอภูผาม่าน
เขตการปกครอง
อำเภอภูผาม่าน แบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น ๕ ตำบล ๔๒ หมู่บ้าน
| ๑. โนนคอม | (Non Khom) | ๘ หมู่บ้าน |
| ๒. นาฝาย | (Na Fai) | ๖ หมู่บ้าน |
| ๓. ภูผาม่าน | (Phu Pha Man) | ๙ หมู่บ้าน |
| ๔. วังสวาบ | (Wang Sawap) | ๑๐ หมู่บ้าน |
| ๕. ห้วยม่วง | (Huai Muang) | ๙ หมู่บ้าน |
เขตการปกครองท้องที่จังหวัดขอนแก่น แบ่งออกเป็น ๒๖ อำเภอ ได้แก่
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอภูผาม่าน อยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือสุดของจังหวัดขอนแก่น อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ ๑๑๐ กิโลเมตร มีพื้นที่ประมาณ ๒๘๔.๖ ตารางกิโลเมตร หรือ ๑๗๗,๘๗๕ ไร่ โดยมีอาณาเขตติดต่อกับเขตปกครองอื่นๆ ดังนี้
| ทิศเหนือ | ติดต่อกับอำเภอภูกระดึง (จังหวัดเลย) |
| ทิศตะวันออก | ติดต่อกับอำเภอชุมแพ (จังหวัดขอนแก่น) |
| ทิศใต้ | ติดต่อกับอำเภอคอนสาร (จังหวัดชัยภูมิ) |
| ทิศตะวันตก | ติดต่อกับอำเภอน้ำหนาว (จังหวัดเพชรบูรณ์) |
ประวัติความเป็นมา
ประมาณปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา นายภูมิ บิดาเป็นกรมการเมืองนครไทย (อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก) ได้รับแต่งตั้งให้มีหน้าที่ควบคุมสมัครพรรคพวกไปซ่องสุมคอยดักจับเอาพวกจรจัดที่หลบหนีอยู่ตามป่าในเขตเมืองเพชรบูรณ์และเมืองหล่มสักมารวมไว้ ท่านปฏิบัติหน้าที่เป็นผลดีแก่ทางราชการมาก จึงได้รับการพิจารณาแต่งตั้งให้เป็น หมื่นอร่ามกำแหง และต่อมาท่านได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น หลวงวิชิตสงคราม และได้รับใช้บ้านเมืองด้วยความอุตสาหะวิริยะ และซื่อสัตย์ สุจริต จึงเป็นที่โปรดปรานเป็นอย่างยิ่ง จนเป็นที่อิจฉาริษยาของข้าราชการในสมัยนั้นหลายคน จนในที่สุดถูกใส่ร้ายจึ่งถูกถอดยศลดตำแหน่งหลวงวิชิตสงครามลงเป็นไพร่หลวง สังกัดกองด่านเมืองเพชรบูรณ์
ท่านจึงพาพรรคพวกอพยพหาทำเลที่เหมาะสมสำหรับตั้งบ้านเรือนซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของ บ้านเป้า ซึ่งเป็นที่ว่าง (บ้านเป้า ตำบลบ้านเป้า อำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ) เป็นที่มีดินอุดมสมบูรณ์และมีลำห้วย ลำคลองหลายสาย น้ำพุ น้ำซับหลายแห่งเพียงพอที่จะทำการทดหรือระบายเข้าสู่ไร่นาในอนาคตได้ ประกอบกับพื้นที่มีพืชพันธุ์นานาชนิด ทั้งที่ใช้เป็นอาหารมนุษย์ได้และใช้ทำเป็นเครื่องใช้สอยขึ้นอยู่หนาแน่น คล้ายคลึงกับภูมิภาคบ้านเดิมของท่าน ดังนั้นท่านจึงตั้งบ้านเมืองอยู่ที่บ้านคอนสาร และได้ทำหน้าที่ขุดร่อนทองคำเป็นอากรส่วยทูลเกล้าถวายเป็นประจำทุกปี
เมืองคอนสารมีเจ้าเมืองปกครองมาเรื่อย ๆ จนถึงสมัยเปลี่ยนแปลงการปกครองในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 กองบ้านคอนสารถูกยุบเป็นตำบลได้ ๓ ตำบล คือ
๑. ตำบลคอนสาร ขึ้นอยู่กับอำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ (ปัจจุบันคืออำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ)
๒. ตำบลโนนหัวนา ขึ้นอยู่กับอำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ ต่อมาเมื่อมีประชากรมากขึ้น ทางราชการจึงแยกออกเป็นตำบลทุ่งพระ (ปัจจุบันคือตำบลโนนหัวนา และตำบลทุ่งพระ อำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ)
๓. ตำบลโนนคอม ขึ้นอยู่กับอำเภอภูเวียง จังหวัดขอนแก่น เมื่อทางราชการตั้งอำเภอชุมแพขึ้น ก็ถูกยุบไปรวมกับตำบลโนนหัน ขึ้นกับอำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น ต่อมาจึงยกฐานะขึ้นเป็น กิ่งอำเภอภูผาม่าน และ อำเภอภูผาม่าน ในลำดับต่อมา
คำขวัญ
ภูผาม่าน อุทยานขุนเขา
ฝูงค้างคาวนับล้าน แลละลานถั่วเหลือง
ลือเลื่องเครื่องดื่มสมุนไพร ตรุษไทเทศกาล
แหล่งข้อมูล
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. อำเภอภูผาม่าน. สืบค้นเมื่อ วันที่ ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๖๖, จาก: https://kku.world/w0n8a
สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ
ถ้ำค้างคาว อำเภอภูผาม่าน
ถ้ำภูตาหลอ อำเภอภูผาม่าน
จุดชมวิวดงสะคร่าน อำเภอภูผาม่าน
น้ำตกตาดฟ้า อำเภอภูผาม่าน
ถ้ำพระ อำเภอภูผาม่าน
ถ้ำผาพวง อำเภอภูผาม่าน
อุทยานแห่งชาติภูผาม่าน อำเภอภูผาม่าน
อ่างเก็บน้ำห้วยม่วง อำเภอภูผาม่าน
|
|
|
