พระธาตุศิโรดมขอนแก่น อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น
พระธาตุสีทอง รูปทรงแบบพุทธคยา ตั้งตระหง่านอยู่หน้าศาลากลางจังหวัดขอนแก่น เป็นที่สะดุดตาผู้คนที่ผ่านไปมา ถือเป็นพระธาตุที่มีความศักดิ์สิทธิ์และสำคัญคู่เมืองขอนแก่นอีกแห่งหนึ่ง ที่ไม่ได้ตั้งอยู่ในบริเวณวัดเหมือนพระธาตุองค์อื่นๆ
พระธาตุศิโรดมขอนแก่น เป็นสถูปจำลองแบบพุทธคยา เดิมมีชื่อว่า พระธาตุขามแก่นศิโรดม ภายในสถูปมีพระธาตุขามแก่นจำลอง บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ๙ องค์ จากวัดอุดมคงคาคีรีเขต (วัดหลวงปู่ผาง) อำเภอมัญจาคีรี จังหวัดขอนแก่น โดยหลวงปู่ผาง จิตตคุตโต เป็นผู้บรรจุ พร้อมบรรจุพระคัมภีร์คำสั่งสอนของพระศาสนา ๙ บท และพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่มีอายุหลายร้อยปี ๙ ทิศ ๙ องค์ ๙ จังหวัด และดินศักดิ์สิทธิ์ที่อัญเชิญมาจากสังเวชนียสถานทั้ง ๔ แห่ง จากประเทศเนปาลและอินเดีย
เดิมนั้นสร้างเฉพาะ พระธาตุขามแก่นจำลอง ที่เรียกว่า พระธาตุขามแก่นศิโรดม เนื่องมาจากการเดินทางไปสักการะบูชา พระธาตุขามแก่น ที่วัดเจติยภูมิ ตำบลบ้านขาม อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น มีความยากลำบากมากเมื่อกว่า ๔๐ ปีที่แล้ว แม้จะอยู่ห่างจากตัวเมืองเพียง ๒๖ กิโลเมตร ถนนหนทางที่เป็นทางเกวียน ต่อมาแม้จะพัฒนาเป็นถนนลูกรังแล้วก็ตาม ก็ไม่ได้สะดวกสบายเหมือนปัจจุบัน
ดังนั้นในปี พ.ศ. ๒๕๒๒ ผู้ว่าราชการขอนแก่นในขณะนั้นคือ นายชำนาญ พจนา ร่วมกับข้าราชการ พ่อค้า และประชาชน ปรึกษาหารือร่วมกันในการเชิดชู พระธาตุขามแก่น ให้เป็นที่รู้จักและเข้าถึงได้ทุกคนทั้งคนไทยและชาวต่างชาติ จึงเกิดแนวคิดในการจำลอง พระธาตุขามแก่น ขึ้นมา ณ บริเวณสนามหญ้าหน้าศาลากลางจังหวัดขอนแก่น
พระธาตุขามแก่นศิโรดม สร้างแล้วเสร็จและทำการสมโภชปลุกเสก ในวันที่ ๒๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๓ โดย เกจิอาจารย์จาก ๙ จังหวัด และเปิดให้ประชาชนได้เข้าสักการะบูชาเป็นครั้งแรกในงานเทศกาลไหม ประเพณีผูกเสี่ยว และงานกาชาดจังหวัดขอนแก่น ใน พ.ศ. ๒๕๒๓ และได้ประกอบพิธียกฉัตรเปิดพระธาตุ เมื่อวันที่ ๓๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๒๕
ต่อมาได้สร้างพระสถูปครอบพระธาตุขามแก่นจำลองไว้ โดยจำลองมาจากสถูปพุทธคยา ประเทศอินเดีย อันเป็นสถานที่ตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า โดยกรมศิลปากรได้ออกแบบและดัดแปลงให้เป็นศิลปะร่วมสมัยรัตนโกสินทร์ โดยดำเนินการก่อสร้างในวาระเฉลิมฉลองครบรอบ ๒๐๐ ปีกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อวันที่ ๕ เมษายน พ.ศ. ๒๕๒๕ โดยมีค่าก่อสร้างทั้งหมดประมาณ ๒,๒๕๐,๐๐๐ บาท และทางจังหวัดได้กำหนดให้วันที่ ๒๘ พฤศจิกายน ของทุกปี เป็นวันบวงสรวงสักการะบูชาพระธาตุขามแก่นศิโรดม
ปัจจุบันการเดินทางไปนมัสการ พระธาตุขามแก่น ที่วัดเจติยภูมิ อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น มีความสะดวกสบายมากขึ้น ทำให้ผู้คนสามารถเข้าถึงได้อย่างง่าย ซึ่งเป็นสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยมของจังหวัดขอนแก่น และเพื่อไม่ให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวเกิดความสับสนในชื่อของสถานที่ นายเจตน์ ธนวัฒน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่นในขณะนั้น ได้มอบหมายให้สำนักวัฒนธรรมจังหวัดขอนแก่นจึงได้ทำประชาพิจารณ์เมื่อเดือนเมษายน พ.ศ. ๒๕๔๙ ชาวขอนแก่นเห็นชอบให้เรียกขานชื่อ พระธาตุขามแก่นศิโรดม เป็น พระธาตุศิโรดมขอนแก่น ถึงร้อยละ ๙๕
พระธาตุขามแก่นในระยะแรกเปิดให้เข้าสักการะบูชาได้เฉพาะช่วงเทศกาลไหมขอนแก่นเท่านั้น ภายหลังการปรับปรุงพัฒนาฐาน การทำป้ายชื่อ และทาสีพระธาตุใหม่ ในสมัย นายปานชัย บวรรัตนปราณ ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น ได้เริ่มเปิดให้เข้าไปกราบไหว้บูชาภายในพระสถูป ตั้งแต่วันที่ ๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๐ เป็นต้นมา และล่าสุดในสมัย นายสมศักดิ์ จังตระกูล ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น ได้ทำการปรับภูมิทัศน์โดยรอบพระธาตุศิโรดมขอนแก่น เมื่อวันที่ ๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๒ และแล้วเสร็จในวันที่ ๒๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๒ ในปัจจุบันเปิดให้เข้าไปด้านในได้เฉพาะในวันเสาร์ ระหว่างเวลา ๑๖.๐๐ – ๒๐.๐๐ น.
พระธาตุศิโรดมขอนแก่น ตั้งโดดเด่นอยู่หน้าศาลากลางจังหวัด ตรงกันข้ามสวนสาธารณะรัชดา ใครผ่านไปมาสามารถแวะถ่ายภาพและสักการะโดยรอบพระธาตุได้ แต่หากต้องการเข้าไปสักการะบูชาพระธาตุขามแก่นจำลองและพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ด้านใน ต้องมาในวันเสาร์ ตามในเวลาดังกล่าวเท่านั้น
ขอบคุณแหล่งข้อมูล
สื่อไทบ้าน อีสานทีวี โดย สุชาติ พรมมี. พระธาตุศิโรดมขอนแก่น. สืบค้นเมื่อ วันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๕๖๖, จาก : https://kku.world/xpr11
