เดือนห้า – บุญฮดสรง
บุญฮดสรง หรือ บุญสงกรานต์ หรือ ตรุษสงกรานต์ ของภาคอีสานกำหนดขึ้นในเดือนห้า ซึ่งถือเป็นวันขึ้นปีใหม่มาแต่โบราณ มี ๓ วัน ตั้งแต่ ๑๓ วันมหาสงกรานต์ ๑๔ วันเนา ๑๕ วันสุดท้ายเป็นวันเถลิงศก ชาวอีสานถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ พิธีในแต่ละท้องถิ่นอาจต่างกัน แต่ที่เหมือนกันก็คือ การสรงน้ำพระพุทธรูป
ฮีต ๑๒
ความเป็นมา:
บุญฮดสรง หรือ บุญสงกรานต์ หรือ ตรุษสงกรานต์ ของภาคอีสานกำหนดขึ้นในเดือนห้า ซึ่งถือเป็นวันขึ้นปีใหม่มาแต่โบราณ มี ๓ วัน ตั้งแต่ ๑๓ วันมหาสงกรานต์ ๑๔ วันเนา ๑๕ วันสุดท้ายเป็นวันเถลิงศก ชาวอีสานถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ พิธีในแต่ละท้องถิ่นอาจต่างกัน แต่ที่เหมือนกันก็คือ การสรงน้ำพระพุทธรูป
ระยะเวลา/สถานที่:
พิธีกรรม:
วันที่ ๑๓ เมษายน “วันสังขารล่วง” ช่วงเวลาบ่ายสามโมง ถือเป็น “มื้อเอาพระลง” คือ การนำเอาพระพุทธรูปทั้งหมดในวัดมาทำความสะอาด แล้วนำมาตั้งรวมกันไว้ที่กลางศาลาโรงเรือนหรือ หอแจก เพื่อให้ประชาชนได้สรงน้ำพระ รวมถึงการสรงน้ำพระภิกษุสามเณร และรดน้ำดำหัวคนเฒ่าคนแก่ เพื่อแสดงความเคารพและขอพร
วันที่ ๑๔ เมษายน “วันเนา” มีการทำบุญให้ทาน ถวายภัตตาหารพระ มีการนำธงไปแห่และแขวนเพื่อบูชาพระรัตนตรัย เป็นวันหยุดเล่นน้ำสงกรานต์
วันที่ ๑๕ เมษายน “วันสังขารขึ้น” มีการขนทรายเข้าวัดก่อกองทรายเป็นรูปเจดีย์ เพื่อต่ออายุชีวิต รวมถึงนึกถึงพระธรรมคำสอนของพระพุทธองค์ แปดหมื่นสี่พันพระธรรมขันธ์ การก่อเจดีย์นอกจากได้บุญแล้วยังทำให้พื้นที่ของวัดสูงขึ้น
อานิสงค์:
แหล่งข้อมูล:
สำนักวัฒนธรรม ฝ่ายศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ฐานข้อมูลฮีต ๑๒ คอง ๑๔. สืบค้นเมื่อ ๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๖, จาก: https://cac.kku.ac.th/heet12_kong14/main.html